کد مطلب:312241 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:239
سفارش به محمد حنفیه
سفارش مكتوب امام حسین (ع) به محمد حنفیه در بر دارنده ی نكات ارجمندی است كه از آن ها اهداف و مقاصد قیام سیدالشهدا (ع) به دست می آید:
بسم الله الرحمن الرحیم
هذا ما اوصی به الحسین بن علی بن ابی طالب الی اخیه المعروف بابن الحنفیة: ان الحسین یشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریك له و ان محمدا عبده و رسوله جاء بالحق من عنده و ان الجنة و النار حق و ان الساعة آتیة لا ریب فیها و ان الله یبعث من فی القبور و انی لم اخرج أشرا و لا بطرا و لا مفسدا و لا ظالما و انما خرجت لطلب الاصلاح فی امة جدی أرید أن آمر بالمعروف و انهی عن المنكر و اسیر بسیرة جدی و ابی علی بن ابی طالب فمن قبلنی بقبول الحق فالله اولی بالحق و من رد علی هذا اصبر حتی یقضی الله بینی و بین القوم بالحق و هو خیر الحاكمین و هذه وصیتی یا اخی الیك و ما توفیقی الا بالله علیه توكلت و الیه انیب [1] .
به نام خداوند بخشاینده ی مهربان. این وصیت حسین، پسر علی، پسر ابوطالب، به برادرش ابن حنفیه است: حسین شهادت می دهد كه معبودی جز الله نیست، او یگانه است و شریكی ندارد، و محمد بنده و پیامبر اوست، به حق از سوی او آمده است؛ بهشت و دوزخ حق اند و قیامت بی هیچ تردیدی فرا می رسد و خداوند مردگان گورها را بر می انگیزد. من به قصد فسق و فساد و ستم و بیداد قیام نكرده ام. من برای اصلاح امت جدم قیام كرده ام. می خواهم امر به معروف و نهی از منكر كنم و به سیره ی جدم و پدرم علی بن ابی طالب عمل كنم. هر كس مرا به حق بپذیرد، خداوند به حق سزاوارتر است، و هر كس مرا انكار كند و نپذیرد، صبر می كنم تا خداوند میان من و این قوم به حق داوری كند، و او بهترین حكم كننده است. و این
[ صفحه 77]
وصیت من به توست، برادرم، و توفیق من تنها از خداست، بر او توكل می كنم و به درگاه او انابت می آورم.
امام حسین (ع) پس از بیان اساس عقاید اسلام (وحدانیت خداوند و شهادت به رسالت و...) به پاسخ تهمت امویان و شایعه ی همه جا گستر آنان (حسین (ع) برای فتنه و فساد خروج كرده است) پرداخته است (انی لم اخرح اشرا و لا بطرا...) و سپس انگیزه های خود را چنین بیان می فرماید: 1- اصلاح در امت رسول الله (ص). از این جا معلوم می شود كه امت پیامبر (ص) به راهی انحرافی كشیده شده است. 2- امر به معروف؛ 3- نهی از منكر؛ دو سنت فراموش شده كه راه هدایت و اصلاح مردم نیز در این دو سنت نهفته است. 4- پیروی از پیامبر (ص) و امام علی (ع) كه احیای حقیقت دین اسلام است.
این مطلب قابل تردید نیست كه رهبر گروه، گذشته از رهبری اجرایی پیروان خود، راهبری اندیشه های آنان را نیز به عهده دارد. اهداف و انگیزه های پیروان، همان اهداف و انگیزه های راهبران صادق است. به ویژه این تبعیت در اندیشه و تفكر درباره ی امام معصوم و یاران او جلوه ی نمایان تری دارد. بر این پایه یاران سیدالشهدا (ع) نیز بر همین اندیشه و اهداف هستند. عباس بن علی (ع) نیز با همین آرمان در برابر حكومت یزید ایستاد تا بدعت ها و كژی های بنی امیه را به راستی رساند و پیروی از سنت رسول خدا (ص) و امام علی (ع) را یادآور مردم شود و از آنچه امام حسین (ع) برای آن قیام می كند، دفاع نماید و در راه آن جان فشاند [2] .
[ صفحه 78]
بسم الله الرحمن الرحیم
هذا ما اوصی به الحسین بن علی بن ابی طالب الی اخیه المعروف بابن الحنفیة: ان الحسین یشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریك له و ان محمدا عبده و رسوله جاء بالحق من عنده و ان الجنة و النار حق و ان الساعة آتیة لا ریب فیها و ان الله یبعث من فی القبور و انی لم اخرج أشرا و لا بطرا و لا مفسدا و لا ظالما و انما خرجت لطلب الاصلاح فی امة جدی أرید أن آمر بالمعروف و انهی عن المنكر و اسیر بسیرة جدی و ابی علی بن ابی طالب فمن قبلنی بقبول الحق فالله اولی بالحق و من رد علی هذا اصبر حتی یقضی الله بینی و بین القوم بالحق و هو خیر الحاكمین و هذه وصیتی یا اخی الیك و ما توفیقی الا بالله علیه توكلت و الیه انیب [1] .
به نام خداوند بخشاینده ی مهربان. این وصیت حسین، پسر علی، پسر ابوطالب، به برادرش ابن حنفیه است: حسین شهادت می دهد كه معبودی جز الله نیست، او یگانه است و شریكی ندارد، و محمد بنده و پیامبر اوست، به حق از سوی او آمده است؛ بهشت و دوزخ حق اند و قیامت بی هیچ تردیدی فرا می رسد و خداوند مردگان گورها را بر می انگیزد. من به قصد فسق و فساد و ستم و بیداد قیام نكرده ام. من برای اصلاح امت جدم قیام كرده ام. می خواهم امر به معروف و نهی از منكر كنم و به سیره ی جدم و پدرم علی بن ابی طالب عمل كنم. هر كس مرا به حق بپذیرد، خداوند به حق سزاوارتر است، و هر كس مرا انكار كند و نپذیرد، صبر می كنم تا خداوند میان من و این قوم به حق داوری كند، و او بهترین حكم كننده است. و این
[ صفحه 77]
وصیت من به توست، برادرم، و توفیق من تنها از خداست، بر او توكل می كنم و به درگاه او انابت می آورم.
امام حسین (ع) پس از بیان اساس عقاید اسلام (وحدانیت خداوند و شهادت به رسالت و...) به پاسخ تهمت امویان و شایعه ی همه جا گستر آنان (حسین (ع) برای فتنه و فساد خروج كرده است) پرداخته است (انی لم اخرح اشرا و لا بطرا...) و سپس انگیزه های خود را چنین بیان می فرماید: 1- اصلاح در امت رسول الله (ص). از این جا معلوم می شود كه امت پیامبر (ص) به راهی انحرافی كشیده شده است. 2- امر به معروف؛ 3- نهی از منكر؛ دو سنت فراموش شده كه راه هدایت و اصلاح مردم نیز در این دو سنت نهفته است. 4- پیروی از پیامبر (ص) و امام علی (ع) كه احیای حقیقت دین اسلام است.
این مطلب قابل تردید نیست كه رهبر گروه، گذشته از رهبری اجرایی پیروان خود، راهبری اندیشه های آنان را نیز به عهده دارد. اهداف و انگیزه های پیروان، همان اهداف و انگیزه های راهبران صادق است. به ویژه این تبعیت در اندیشه و تفكر درباره ی امام معصوم و یاران او جلوه ی نمایان تری دارد. بر این پایه یاران سیدالشهدا (ع) نیز بر همین اندیشه و اهداف هستند. عباس بن علی (ع) نیز با همین آرمان در برابر حكومت یزید ایستاد تا بدعت ها و كژی های بنی امیه را به راستی رساند و پیروی از سنت رسول خدا (ص) و امام علی (ع) را یادآور مردم شود و از آنچه امام حسین (ع) برای آن قیام می كند، دفاع نماید و در راه آن جان فشاند [2] .
[ صفحه 78]
[1] بحارالانوار، ج 44، ص 329؛ مناقب آل ابي طالب، ج 4، ص 89؛ در الفتوح، ج 5، ص 33، متن نامه با اضافه كردن اين جمله آمده: «و سيرة خلفاء الراشدين المهديين...» كه بطلان آن روشن است.
[2] شايسته است در اين جا به نكته اي ارزنده اشاره شود و آن تحقيق و بررسي براي پي بردن به علل عدم حضور برخي شخصيت هاي بزرگ اسلام در حادثه ي كربلا و ياري نكردن آن ها به امام حسين (ع) است. از جمله اين علل بي خبري از اوضاع سياسي روز، فاصله هاي زياد مكاني، پيري و كهولت سن، و مهم تر از همه ي اين ها توجيه جبرگرايانه اي است كه در گفتارهاي منسوب به آنان ديده مي شود. از آن جمله محمد بن حنفيه و ابن عباس عدم حضور خود در كربلا را اين گونه توجيه مي كنند. ابن عباس مي گويد: اصحاب حسين (ع) نه يك تن كم اند و نه يك تن زياد. آنان را پيش از شهادتشان به نام مي شناسيم. محمد بن حنفيه نيز مي گويد: اصحاب حسين (ع) به نام و نام پدر در نزد ما شناخته شده اند. مناقب آل ابي طالب، ج 4، ص 53.